Historia Gminy
Historia Gminy |
Gmina Poświętne
położona jest w Regionie Środowej Wisły, w województwie mazowieckim w
powiecie wołomińskim, na terenie Równiny Wołomińskiej, liczy ona 28
sołectw zajmujących łączną powierzchnię 10 425 ha . Na terenie gminy zamieszkuje obecnie ok. 6000 osób. Poza funkcjami wynikającymi z możliwości zewnętrznego rozwoju gminy, funkcji rolniczych, usługowo – handlowych, ekologicznych, mieszkaniowych, opieki zdrowotnej, sportu, szkolnictwa, oraz innych. Gmina realizuje także funkcje: turystyki i agroturystyki, ochrony dóbr kultury, ochrony zabytków i upowszechnia wiedzy o zabytkach nieruchomych i innych wartościach kulturowych znajdujących się na jej terenie, a świadczących o umiejętnościach, tradycjach oraz dziedzictwie ojców i ich znaczeniu dla współczesności . Temu ostatniemu celowi służy między innymi realizacja zadań ustawowych wynikających z Ustawy Zasadniczej (art. 6 Konstytucji RP) a, także z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. i nowelizacji tej ustawy z dnia 18 marca 2010 roku, akcentującej podstawę współdziałania organu konserwatorskiego z organami samorządu terytorialnego . Zgodnie z Art. 1 pkt. 5 lit. b nowelizacji, w gminnej ewidencji zabytków prowadzonej przez organy samorządu terytorialnego w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy, powinny być ujęte: zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków, zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, inne zabytki wyznaczone przez Wójta Gminy w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Działając na powyższej zasadzie Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wyraził akceptację (pismo WD. 0713 – 4 / 1 / 10 z dnia 23 listopada 2010 r.) dla zgłoszonych przez Wójta Gminy Poświętne innych obiektów zabytkowych nieruchomych znajdujących się na terenie gminy . Wobec powyższego, aktualnie w gminnej ewidencji zabytków Gminy Poświętne będą znajdować się następujące zabytki nieruchome, odpowiadające legalnej definicji zabytku zawartej w Art. 3 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami: Zabytki Nieruchome wpisane do Rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków : 1. PARK KRAJOBRAZOWO – DWORSKI w Krubkach – Górkach więcej – Rejestr, A – 271′ – Decyzja, A – 1 ‘ – z dnia 24 lipca 1980 r. – Decyzja, A – 3 ‘ – z dnia 18 grudnia 1996 r. – Datowanie – przełom XVIII / XIX wieku – Obecne Funkcje – kulturotwórcze, historioznawcze, rekreacyjne , turystyczne – Położenie w terenie – płd. część Gminy Poświętne w m. Krubki-Górki , Nr Ewid. działki – 276 , przy drodze gminnej prowadzącej w kierunku miejscowości Pustelnik . – Sławne Postacie związane z historią obiektu – mjr H. Dobrzański ,, Hubal ‘’ – Własność – Prywatna Zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków : 1. CMENTARZ PARAFIALNY w Poświętnem – ewidencja WKZ – od 1998 roku – Datowanie – połowa XVIII wieku – Obecne funkcje – religijne , kulturowe , historioznawcze , turystyczne , architektoniczne na tle założenia – Położenie w terenie – centralna część Gminy Poświętne , ok. 350 m. na wschód od Kościoła Parafialnego w Poświętnem , w lewo od ul. Lelewela – dojście ,, Aleją Akacjową ‘’ do bramy głównej , lub od strony ul. Jana Pawła II . Nr Ewid Działki – 267 ( obręb Poświętne ) – warte obejrzenia : Pomnik – Obelisk Lotników Polskich z 55 eskadry bombowej Naczelnego Wodza SZ II Rzeczypospolitej , poległych w walce powietrznej stoczonej z dwoma przeciwnikami na samolocie ,, PZL – B 23 – Karaś ‘’ podczas kampanii wrześniowej 1939 roku nad terenem Gminy Poświętne . Grób Rodzinny Lelewelów – rodzina Lelewelów – spolszczona rodzina szlachty pruskiej wł. nazwa – von Lewensprung . Przedstawiciele : Prot i Joachim Lelewel . Czas działalności politycznej , społecznej i naukowo – badawczej : Schyłek I Rzeczypospolitej , Czas Sejmu Wielkiego , Działalność Komisji Edukacji Narodowej , Powstanie Kościuszkowskie , Czasy Księstwa Warszawskiego , Powstanie Listopadowe , Powstanie Dekabrystów w Rosji , Filomaci i Filantropi , Emigracja Polska . Ważniejsze miejsca działalności : Warszawa – Wola Cygowska ( ob. w Gminie Poświętne ) – Wilno – Petersburg – Paryż – Bruksela Nagrobki Kapłańskie – Nagrobki kapłanów świadczących posługi duchowe na obecnych terenach Gminy Poświętne w XIX i w I poł. XX w. Własność – Parafia rzymsko – katolicka w Poświętnem p. w. św. Jana Chrzciciela i św. Wojciecha Biskupa 2. DWÓR ( ob. szkoła) w Wólce Dąbrowickiej – dane w opracowaniu – ewidencja WKZ – od 1988 roku – Położenie w terenie – m. Wólka Dąbrowicka we wsch. części Gminy Poświętne Nr Ewid Działki – 183, Szkoła Podstawowa w Wólce Dąbrowickiej – Właściciel ; Gmina Poświętne |